Jak odwołać darowiznę?
Umowa darowizny jest najczęściej zawierana pomiędzy członkami rodziny. Zdarza się, że różne okoliczności sprawiają, iż darczyńca chce wycofać się ze swojego zobowiązania. Niestety nie zawsze będzie miał do tego prawo. Poniżej przeczytasz, w jakich przypadkach i w jaki sposób można odwołać darowiznę.
Kiedy i jak można odwołać darowiznę?
Prawo przewiduje kilka okoliczności, w których możliwe jest odwołanie darowizny. Pierwsza z nich dotyczy sytuacji, w której stan majątkowy darczyńcy uległ zmianie, a umowa nie została jeszcze wykonana. Jako adwokat z Pyskowic pragnę zaznaczyć, że nie oznacza to każdego rodzaju zubożenia.
Art. 896 Kodeksu cywilnego precyzuje, że chodzi tu o takie pogorszenie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla własnego utrzymania darczyńcy odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.
A co w przypadku, gdy darowizna została już wykonana? Można dokonać jej odwołania jedynie wtedy, gdy obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. To bardzo ogólne sformułowanie. W jego zakresie znaczeniowym może znaleźć się wiele sytuacji. W orzecznictwie wskazuje się m.in. zaniedbywanie obowiązków rodzinnych.
Możliwa jest również sytuacja pośrednia, tzn. gdy darczyńca popadnie w niedostatek, ale darowizna została już wykonana. Wówczas zastosowanie ma art. 897 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego brzmieniem, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków.
Warto pamiętać, że zgodnie z art. 902 Kodeksu cywilnego, przepisów o odwołaniu darowizny nie stosuje się, gdy darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad współżycia społecznego. W takich przypadkach nie ma możliwości uchylenia się od zobowiązania.